İshak Paşa Sarayı’nı UNESCO Kalıcı Listesine Taşıyacak Proje Başladı

Osmanlı’nın Lale Devri’nde inşa edilen görkemli İshak Paşa Sarayı, UNESCO Dünya Miras Geçici Listesi’nden kalıcı listeye geçmek için yeni bir sürece giriyor. Bu kapsamda saray için “alan yönetimi” ve “yönetim planı” hazırlıkları resmen başladı.

Üniversite destekli bilimsel proje

Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi bünyesinde yürütülen bilimsel araştırma projesi kapsamında, Doç. Dr. Şehnaz Eraslan Alıcıgüzel ve iki asistanı, sarayın yönetim planı taslağı üzerinde çalışıyor.
Proje tamamlandığında sonuçlar Kültür ve Turizm Bakanlığı, Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü ve ilgili yerel kurumlarla paylaşılacak.

“Alan yönetimi olmadan kalıcı liste mümkün değil”

Doç. Dr. Alıcıgüzel, bir alanın UNESCO Dünya Miras Listesi’ne alınabilmesi için bazı kriterlerin yerine getirilmesi gerektiğini vurguladı:

“UNESCO, özgünlük, bütünlük, alan yönetimi ve yönetim planı gibi unsurları dikkate alıyor. Bu kriterler, kültürel mirasın sürdürülebilir korunması açısından büyük önem taşıyor.”

Alıcıgüzel, yönetim planının, alanın korunması ve turizmin kontrollü biçimde sürdürülmesi için yol haritası niteliğinde olduğunu belirtti.

25 yıldır geçici listede

İshak Paşa Sarayı’nın 2000 yılında geçici listeye alındığını hatırlatan Alıcıgüzel, bugüne kadar resmi bir yönetim planı hazırlanmadığını söyledi:

“UNESCO, 2005’ten bu yana dünya mirası alanları için yönetim planı zorunluluğu getiriyor. Bu belge olmadan kalıcı listeye geçiş mümkün değil.”

SWOT analiziyle detaylı inceleme

Proje ekibinin şu anda saha gözlemleri yaptığını belirten Alıcıgüzel, alanın korunması, turizm potansiyeli ve yönetim süreçlerine ilişkin SWOT analizi (güçlü, zayıf yönler, fırsatlar ve tehditler) yürüttüklerini ifade etti.
Bu analiz, hazırlanacak yönetim planının temelini oluşturacak.

UNESCO kriterlerine birebir uygun

Mimari özelliklere de değinen Alıcıgüzel, İshak Paşa Sarayı’nın Osmanlı, Selçuklu, barok ve rokoko tarzlarının yanı sıra İran sanatından izler taşıdığını belirterek şu değerlendirmeyi yaptı:

“Bu mimari çeşitlilik, saraya özgün bir kimlik kazandırıyor. UNESCO’nun aradığı çok kültürlülük ve estetik bütünlük kriterlerine birebir uyum sağlıyor.”

“İş birliğiyle başarıya ulaşabiliriz”

Doç. Dr. Alıcıgüzel, yönetim planının resmiyet kazanabilmesi için Bakanlık, valilik, belediye ve üniversite iş birliğinin kritik öneme sahip olduğunu söyledi:

“Bu adımlar atıldığında, İshak Paşa Sarayı’nın kalıcı listeye girme olasılığı önemli ölçüde artacaktır.”.