Tarih ve Dram İç İçe: Cafer Vayni’den ‘Madam Rıza Nur’ Üzerine Dikkat Çeken Açıklamalar
Yazar Cafer Vayni, gazeteci Recep İncecik’e verdiği röportajda, KDY Yayınları tarafından yayımlanan “Madam Rıza Nur” kitabıyla, Türk tarihinin tartışmalı figürlerinden Dr. Rıza Nur’un yaşamına yeni bir bakış sundu.
Vayni, “Bu kitap, Dr. Rıza Nur’un üzerine örtülen ölü toprağını kaldıracak ve hakkında yüzyıldır süregelen yanlış algıların bir kısmını düzeltecek” dedi.
Bir Ailenin Dramı, Bir Dönemin Aynası
Yazar Vayni, eserin merkezinde Rıza Nur’un eşi İffet Hanım ile yaşadığı çalkantılı hayatın bulunduğunu belirtti.
Kitabın hem tarihsel hem de psikolojik bir derinliği olduğuna dikkat çeken Vayni, “Bu bir tarih anlatısı olduğu kadar bir insan hikâyesi. Kadınlar, İffet Hanım’ın aynasında kendilerini görecek; erkeklerse kadın davranışlarının arka planını daha iyi anlayacak” diye konuştu.
Tartışmalı Bir Figüre Farklı Yaklaşım
Eserde, Rıza Nur’a yönelik “morfin bağımlılığı” ve “ruh hastalığı” iddialarının asılsız olduğunu savunan Vayni, bunların “dönemin siyasi hesaplaşmalarıyla bağlantılı iftiralar” olduğunu dile getirdi.
Vayni, “Rıza Nur’un eşini morfinden kurtarma çabası bile onun karakterine dair çok şey söylüyor. Bu, bir bilim insanının aynı zamanda bir insan olarak verdiği büyük bir mücadele” ifadelerini kullandı.
Sekiz Kez Okunan, İki Buçuk Yılda Tamamlanan Eser
Vayni, kitabı hazırlarken Rıza Nur’un hatıralarını defalarca incelediğini, Osmanlıca ifadeleri sadeleştirirken özgün üsluba sadık kalmaya özen gösterdiğini belirtti:
“Her okumada yeni bir ayrıntı fark ettim. Metni günümüz Türkçesine taşırken asıl duygusunu korumak istedim. Bu yüzden süreç tam iki buçuk yıl sürdü.”
Cumhuriyet’in Erken Dönemine Yeni Bir Pencere
Yazar, Madam Rıza Nur’un sadece bir biyografi değil, aynı zamanda Cumhuriyet’in ilk yıllarına dair eleştirel bir bellek çalışması olduğunu söyledi.
“Rıza Nur, hem dönemin siyasetçilerini hem de toplumsal yapıyı eleştiriyor. Onu paranteze almak isteyenler, aslında tarihin rahatsız edici yüzünden kaçanlardır.”
Vayni’den Okurlara Mesaj
“Bu kitabı okuyan herkes, hem bir dönemin tanığı olacak hem de bir ailenin yaşadığı trajediyi hissedecek. Rıza Nur’u sadece tarih kitaplarında değil, bir insan olarak da yeniden tanıyacağız.”
