“THE ZONE OF INTEREST / İLGİ ALANI” VİZYONA GİRİYOR

Geçtiğimiz mayısta düzenlenen Cannes Film Festivali’nde Büyük Ödül ve FIPRESCI Ödülü’ne uzanan yeni Jonathan Glazer işi The Zone of Interest, İngiliz yazar Martin Amis’in aynı adlı romanının uyarlaması. Başrollerini Sandra Hüller ve Christian Friedel’in paylaştığı film, 1940’lar Polonyasında tren raylarıyla gaz odaları arasında bir mâlikede yaşayan bir aileye mercek tutuyor; şu sıralar Filmekimi kapsamında gösterimde.

Zaman dilimi ve mekân

II. Dünya Savaşı sırasında Auschwitz kampının hemen yanında konumlanmış bir “rüya evde” sessiz sakin geçen bu hikâyenin asıl yerini saptamaya çalışmanın beyhude çabası, en nihayetinde her tarafı saran dev bir karıncalanma hissine dönüşüyor The Zone of Interest’le. Adına zaman denen mefhumun hiçbir öneminin kalmadığı o nihai gerçeklikte, bir yerlerde bombalar patlarken üstü örtülen kötülüklerin kalın perdesinin ağırlığı ve onunla baş etmek için kabul etmek zorunda olduklarının sıradanlığı her yerde aynı gibi çünkü.       

Konu nedir?

Baştan söylemek gerekirse, Jonathan Glazer’ın son derece tüyler ürpertici The Zone of Interest’i, kuşkuya yer bırakmayacak bir Holokost dramı; bu türün içinde şimdiye kadar söylenmiş her cümleyi ve kadraja girmiş her bakışı alaşağı eden teferruatsız bir saldırı. Bahsi geçen II. Dünya Savaşı sırasında Rudolf Höss (Christian Friedel), karısı Hedwig (Sandra Hüller) ve beş küçük çocukları, kâh evlerinin yanından geçen nehrin kıyısında şölensi bir pikniğin tadını çıkarıyor kâh güle oynaya kayıkçılık oynuyor. Gökyüzünün yanıltıcı maviliğinde; güneşin, ışıltısını bir perdenin ardına geçirmek için inatlaştığı o bilindik günlerde kendi hâllerinde birkaç gün geçiren bir aileyi takip ediyoruz. Yani yanıldığından eminsin ama sanki hepsi bu gibi geliyor. 

Kocaman bir ormanla çevrili, içinde kaydıraklı havuzu dahi olan herhangi bir malikâne nasılsa; burası da alt tarafı o bilindik, sıkıcı lanetten muzdarip. Yine yanıldığından eminsin, bir kaşıntı boğazında. Çünkü tüm bu fantezinin içinde, Hedwig’in bahçesinin uzak duvarına sarılmış dikenli teller, göğü delen boğuk çığlıklar ve kötücül bir canavarın ağzından saçılmış tükürükler gibi etrafa yayılan küller var. Filmin bir çırpıda söylediği ve benim yazı boyu bu hâlini korumayı tercih ettiğim şekliyle Höss ailesi, tarihin en kötü şöhretli toplama kampının sınırında yaşıyor çünkü Rudolf, Auschwitz’in komutanı.