Geçen Yıl 121 Bin Bebek Prematüre Doğdu: En Erken Doğumlar Yüzde 3,4 Oranında

Prematüre doğum oranları yükseliyor

Türkiye’de geçen yıl 121 bin 67 bebeğin 37 haftadan önce dünyaya geldiği bildirildi. Sağlık Bakanlığı verilerine göre bu bebeklerin önemli bir bölümü, doğum haftalarına göre farklı risk gruplarında değerlendirildi.

Normal gebelik süresinin 40 hafta olduğu kabul edilirken, 37 haftanın altındaki doğumlar “prematüre” olarak sınıflandırılıyor. Haftanın azalması, bebeğin sağlık risklerini de artırıyor .

Prematürelik nedenleri geniş bir yelpazede

Uzmanlar erken doğumların büyük bölümünün yüksek riskli gebeliklerle ilişkili olduğunu belirtiyor. Bunun yanı sıra:

• erken yaş veya ileri yaş gebelik,

• sık doğumlar, kısa gebelik aralıkları,

• çoğul gebelik,

• enfeksiyonlar,

• kronik hastalıklar,

• tütün ve madde kullanımı,

• yetersiz gebelik takibi ve beslenme,

• çevresel ve genetik faktörler

prematüre doğum ihtimalini artıran başlıca nedenler arasında.

Doğum öncesi bakım hayat kurtarıyor

Anne adaylarının gebelik sürecinde düzenli takibi, prematürelik riskini azaltmada kritik rol oynuyor.
Uzmanlara göre doğum öncesi bakımda:

• tetanos aşılaması,

• demir ve mikrobesin desteği,

• yeterli iyot alımı,

• enfeksiyonların erken tedavisi,

• tansiyon takibi,

• gebelikte emzirme eğitimi

gibi uygulamalar anne ve bebek sağlığı açısından büyük önem taşıyor.

Çoğul gebeliklerde erken doğum daha yaygın

İkiz ve üçüz gebeliklerde rahmin daha hızlı gerilmesi nedeniyle erken doğum oranı yükseliyor.
Bebek sayısı arttıkça doğumun öne çekilme ihtimali de artıyor.

Prematüre doğum, çocuk ölümlerinin başlıca nedeni

Dünya Sağlık Örgütü’nün 2020 verilerine göre dünyada yaklaşık 13,4 milyon bebek prematüre doğdu. Bu, her 10 bebekten 1’ine karşılık geliyor.
Birçok ülkede prematüre oranları yüzde 4 ile 16 arasında değişiyor.

Türkiye’de 2024 verilerine göre prematüre doğan bebeklerin dağılımı şöyle:

• %3,4 — 28 haftanın altındaki çok küçük prematüreler,

• %7,1 — 28–31 hafta arası küçük prematüreler,

• %89,5 — 32–36 hafta arası sınırda prematüreler.

Erken doğum kaynaklı sağlık sorunları, Türkiye’de olduğu gibi dünya genelinde de 5 yaş altı ölümlerinin temel nedeni olmaya devam ediyor

Prematüre bebeklerin karşılaştığı riskler

Gelişimini tamamlamadan dünyaya gelen bebeklerde şu sorunlar daha sık görülüyor:

• öğrenme ve davranış güçlükleri,

• serebral palsi,

• işitme ve görme problemleri,

• enfeksiyonlara yatkınlık,

• kronik sağlık sorunları.

Aileler de bu süreçte duygusal, ekonomik ve tıbbi açıdan zorlu bir dönemden geçiyor.

Doğru bakım ile yaşam şansı artıyor

Türkiye’de prematüre bakımına yönelik tıbbi kapasitenin artması sayesinde, bu bebeklerin yaşama şansı her yıl yükseliyor.
Uzmanlar erken doğumun bir hastalık olmadığını hatırlatarak, doğru bakım ve takip ile prematüre bebeklerin sağlıklı bireyler olarak hayatlarına devam edebileceğini vurguluyor.

Gebelik planlamasının doğru yapılması, zararlı maddelerden uzak durulması, doktor kontrolünde ilaç kullanımı ve düzenli gebelik eğitimleri sağlıklı bir gebelik sürecinin temel unsurları arasında .