MODERN KALP CERRAHİSİNİN TEMEL TAŞI SİYAMİ ERSEK

İBir kalbi durdurup yeniden çalıştırmak, şüphesiz cesaret ister. Hele de kalp nakli yapmak bambaşka bir şey.Siyami Ersek ismini duymayanımız yoktur galiba. İstanbul Anadolu Yakası’nda adına kurulmuş kalp hastanesini mutlaka duymuşunuzdur. Türkiye’de ikinci kalp naklini gerçekleştiren kalp cerrahisi alanında öncülerden bir olan Siyami Ersek’i gelin hep beraber daha yakından tanıyalım. 

Türkiye’de modern kalp cerrahisinin öncülerinden biri olan Siyami Ersek’in hayat yolculuğu Egenin şirin ilçesi Uşak’ta başlamış. 6 Haziran 1920’de Uşak’ta dünyayagelen Siyami Ersek’in günün birinde meşhur bir kalp cerrahı olacağını elbette ne ailesi ne de Uşaklı hemşerileri bilebilirdi. 

Eğitim hayatına İzmir’de başlayan Siyami ersek ilkokuluİkiçeşmelik'te okudu. Daha sonra ortaokulu İzmir Erkek Lisesi’nde birincilikle bitirdi. Lise eğitimine başladığı İstanbul Erkek Lisesi’nden de birincilikle mezun olduktan sonra eğitim hayatına İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde devam etti. 1944 yılında henüz İstanbulTıp Fakültesi, Çapa ve Cerrahpaşa tıp fakülteleri olarakayrılmadan önce, bu fakültenin cerrahi bölümdeuzmanlaşarak mezun olan Siyami Ersek, 1948-1949 yılları arasında İngiltere’de göğüs cerrahisi veanesteziyoloji alanında çalışmalar yaptı.

Siyami Ersek, Tıp Fakültesi’nden mezun olduğunda, Türkiye’nin kalbine henüz neşter değmemişti. O, yalnızca bir doktor değil aynı zamanda bir öncü, birdevrimciydi. İngiltere’den döndüğünde Türkiye’nin kalp atışlarını değiştirmek için kolları sıvadı ve İstanbulGöğüs Cerrahisi Merkezi’nin temellerini attı. 

1951 yılında Heybeliada ve Bursa-Uludağsanatoryumlarında çalıştıktan sonra kurduğuHaydarpaşa Göğüs Hastalıkları hastanesinde İstanbul Göğüs Cerrahisi Merkezi'nin başhekimi ve bu bölümün cerrahi servis şefi oldu. Kurduğu bu merkez onaTürkiye’nin kalbine dokunuşlarının kapısını açtı. 20 yıl boyunca bu merkezin yöneticisi oldu. Uşak’ta başlayan hayat hikayesine 1963 yılında ilk açık kalp ameliyatınıgerçekleştirmesiyle dikkatleri üzerine çekti. O artık Türkiye’deki kalp ameliyatlarında adı anılan bir isim olmaya başladı.Şöhretin değil; bilimin, insanın ve kalbin peşinde olan Siyami Ersek Türkiye’de ilk açık kalp ameliyatını gerçekleştirdiği dönemlerde dünyada kalp nakli henüz tartışılıyordu. 1963 yılında gerçekleştirdiği ilk yapay kalp kapakçığı ameliyatından sonra 1968’de, Türkiye’nin ikinci kalp naklini ülkemizde başarıyla gerçekleştirdi. 22 Kasım 1968 tarihinde Ankara Yüksek İhtisas Hastanesi'nde Dr. Kemal Bayazıt tarafından gerçekleştirilen kalp operasyonu sonrası hasta 18 saat yaşayabilmişti. Bu operasyondan bir hafta sonra 27 Kasım 1968 tarihinde Siyami Ersek tarafından 2. Kalp ameliyatı başarılı bir şekilde gerçekleştirildi. Onun bu ameliyatı modern kalp cerrahisi tarihinde önemli bir dönüm noktası oldu.

1972 yılında Yüksek Sağlık Şûrası üyeliğine seçildi.1973 yılında da profesör oldu. Tıp tarihinde çok büyük değişimlere imza atan ve kalp cerrahisi alanında büyük bir çığır açan Siyami Ersek, 15 Ekim 1981-6 Aralık 1983tarihleri arasında Danışma Meclisi İstanbul Üyeliği yaptı.Bir sürede Milliyetçi Demokrasi Partisi İstanbul İl Başkanlığı görevinde bulundu. Ancak o bütün bu görevlerinin yanında hep beyaz önlüğüyle anıldı. 

Kalp cerrahisi alanında yüzlerce cerrah yetiştirdi vebinlerce hayatın kurtulmasına vesile oldu. Yabancı dillerde elliden fazla makale yayımlayan Siyami Ersek1983 yılında emekli oldu.

73 yıllık hayatına çok şey sığdıran Türkiye’nin kalp cerrahisinin öncüsü Siyami Ersek, rahatsızlandığı 1993 yılında, kurucusu olduğu İstanbul Göğüs Kalp ve Damar Cerrahisi Hastanesi'ne (Dr. Siyami Ersek Göğüs Kalp ve Damar Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi)kaldırılır. Burada çoklu organ yetmezliği nedeniyle 26 Ekim 1993’te hayatını kaybeder. Vefatı bütün Türkiye’yi yasa boğar. Cenazesi kılınan namazın ardından Edirnekapı Şehitliği’ne defnedilir. 

Kurucusu olduğu kalp ve damar cerrahisi hastanesi bugün Türkiye’nin önde gelen eğitim ve araştırma merkezlerinden biri olarak hizmet vermeye devam ediyor. Kalplerin ustasının aramızdan ayrılışının 32. Yılını geride bıraktık. Onun bıraktığı iz hala her kalp atışımızda kalplerimizde yaşıyor. İsminin yaşatıldığı hastane hala kalbi sıkışan, kalp krizi geçiren, kalp rahatsızlığı şikâyeti olan Türk halkı için tercih edile bir merkez

Tarihi kalp nakilleri, akademik çalışmaları ve kurduğu hastane, onun tıp dünyasına ve insanlığa kalıcı olarak bıraktığı miraslardır. Ruhu şad olsun. Seni Türk milleti asla hiçbir zaman unutmayacak.